Religion asked Report & penalty: 22 એપ્રિલના રોજ બપોરે, જમ્મુ અને કાશ્મીરના પહેલગામમાં, આતંકવાદીઓએ પહેલા પ્રવાસીઓને તેમના ધર્મ વિશે પૂછ્યું અને પછી તેમના પર અંધાધૂંધ ગોળીબાર કર્યો. આતંકવાદીઓના આ કાયરતાપૂર્ણ કૃત્ય પર દરેક વ્યક્તિ ગુસ્સે છે, પરંતુ પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે જો કોઈ તમને તમારા ધર્મ વિશે પૂછે છે, તો શું તેના વિશે ફરિયાદ કરી શકાય છે? આ માટે શું કરવાની જરૂર છે અને આવા કિસ્સામાં શું સજા આપવામાં આવે છે?
શું કોઈનો ધર્મ પૂછવા બદલ સજા મળે છે?
નોંધનીય વાત એ છે કે ભારતમાં જો કોઈ તમારા ધર્મ વિશે પૂછે તો તે ગુનો નથી. જો ધર્મ વિશે પૂછવાનો હેતુ ધાર્મિક લાગણીઓને ઠેસ પહોંચાડવાનો, ભેદભાવ કરવાનો અથવા હિંસા વધારવાનો હોય, તો તે ભારતીય કાયદા હેઠળ ગુનો બની શકે છે.
ક્યાં ફરિયાદ કરી શકાય?
જો કોઈ વ્યક્તિ તમારા ધર્મ વિશે પૂછીને તમારી ધાર્મિક લાગણીઓને ઠેસ પહોંચાડી રહ્યો છે અથવા ભેદભાવ કરવાનો અથવા હિંસા કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યો છે, તો તમે નજીકના પોલીસ સ્ટેશનમાં FIR નોંધાવી શકો છો. તમારી ફરિયાદમાં, તમારે ઘટના, તારીખ, સમય, સ્થળ અને સાક્ષીઓ વગેરેની વિગતો આપવાની રહેશે. જો તમારી પાસે ઘટનાના કોઈ પુરાવા હોય તો તે પણ રજૂ કરી શકાય છે.
જો પોલીસ ફરિયાદ ન સાંભળે તો શું કરવું?
જો આવા કિસ્સામાં પોલીસ સ્ટેશન તમારી ફરિયાદ સાંભળવાનો ઇનકાર કરે છે, તો તમે SP અથવા DCP જેવા વરિષ્ઠ પોલીસ અધિકારીઓનો સંપર્ક કરી શકો છો. આ ઉપરાંત, ઘણા રાજ્યોમાં FIR નોંધાવવા માટે ઓનલાઈન પોર્ટલ ઉપલબ્ધ છે. જેમ કે, દિલ્હીમાં ફરિયાદો માટે delhipolice.gov.in, યુપીમાં ફરિયાદો માટે uppolice.gov.in અને મધ્યપ્રદેશમાં ફરિયાદો માટે cmhelpline.mp.gov.in ઓનલાઈન પોર્ટલ છે.
તમે ઓનલાઈન પોર્ટલ પર ફરિયાદ કેવી રીતે નોંધાવી શકો છો?
જો કોઈપણ રાજ્ય પોર્ટલ પર ફરિયાદ નોંધાવ્યા પછી પણ કોઈ કાર્યવાહી કરવામાં ન આવે, તો રાષ્ટ્રીય પોર્ટલ એટલે કે સેન્ટ્રલ પબ્લિક ગ્રીવન્સ પોર્ટલ (CPGRAMS) પર પણ ફરિયાદ નોંધાવી શકાય છે. તેનું સરનામું pgportal.gov.in છે. જો તમે પોર્ટલ પર ફરિયાદ નોંધાવવા માંગતા હો, તો તમારે આ વેબસાઇટ્સ પર નોંધણી કરાવવી પડશે. આ પછી, ફરિયાદની વિગતો આપતા પુરાવા અપલોડ કરવાના રહેશે.
પોલીસ સિવાય બીજે ક્યાં ફરિયાદ નોંધાવી શકાય?
જો પોલીસ અને રાજ્ય પોર્ટલ પર ફરિયાદ નોંધાવ્યા પછી પણ તમારી ફરિયાદ સાંભળવામાં ન આવે, તો તમે રાષ્ટ્રીય માનવ અધિકાર આયોગ (nhrc.nic.in) અથવા રાજ્ય માનવ અધિકાર આયોગમાં પણ તમારી ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો. આ માટે, તમે ઓનલાઈન ફોર્મ ભરી શકો છો અને પોસ્ટ દ્વારા પણ ફરિયાદ મોકલી શકો છો. જો કોઈ મહિલાને તેના ધર્મ વિશે પૂછીને હેરાન કરવામાં આવે છે, તો તે રાષ્ટ્રીય મહિલા આયોગ (ncw.nic.in) અથવા રાજ્ય મહિલા આયોગમાં ફરિયાદ નોંધાવી શકે છે. જો પીડિત લઘુમતી હોય, તો તે રાષ્ટ્રીય લઘુમતી આયોગ (ncm.nic.in) માં ફરિયાદ નોંધાવી શકે છે.
આવા કિસ્સાઓમાં શું સજા આપવામાં આવે છે?
જો ધર્મ કે જાતિ વિશે પૂછવાનો હેતુ નફરત ફેલાવવાનો હોય, તો BNS ની કલમ 196 હેઠળ ત્રણથી પાંચ વર્ષની સજા થઈ શકે છે. જો ધર્મ વિશે પૂછવા પાછળનો હેતુ અપમાન કરવાનો હોય, તો BNS ની કલમ 197 હેઠળ, સજા ત્રણ વર્ષની જેલ અથવા દંડ થઈ શકે છે. જો કોઈ તમારા ધર્મ વિશે પૂછીને તમને ધમકી આપે છે, તો તમને CrPC ની કલમ 351(2) હેઠળ સાત વર્ષ સુધીની જેલની સજા થઈ શકે છે. જો કોઈ મહિલાના ધર્મ વિશે પૂછીને તેના ગૌરવને ઠેસ પહોંચાડવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવે છે, તો આવા કિસ્સાઓમાં ત્રણ વર્ષ સુધીની જેલની સજા થઈ શકે છે. મહત્વની વાત એ છે કે આવા કેસ બિનજામીનપાત્ર હોય છે, પરંતુ કોર્ટ પોતાના વિવેકબુદ્ધિના આધારે જામીન આપી શકે છે.