World Population Day 2025: વિશ્વ વસ્તી દિવસ દર વર્ષે ૧૧ જુલાઈએ સમગ્ર વિશ્વમાં ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ વૈશ્વિક વસ્તી સંબંધિત પડકારો, સંસાધનો પર વધતો દબાણ, કુટુંબ નિયોજન, લિંગ સમાનતા, ગરીબી અને માનવ અધિકારો જેવા મહત્વપૂર્ણ વિષયો પર જાગૃતિ ફેલાવવા માટે સમર્પિત છે. ૨૦૨૩ના અંદાજ મુજબ, ભારતની વસ્તી ૧.૪ અબજની નજીક છે. આ સંખ્યા ઝડપથી વધી રહી છે, અને ૨૦૩૦ સુધીમાં ભારત સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતો દેશ બનવાની શક્યતા છે. ભારત વિશ્વના સૌથી મોટા અને ગીચ વસ્તીવાળા દેશોમાંનો એક છે. વસ્તીની દ્રષ્ટિએ ભારત ફક્ત ચીનથી પાછળ છે, પરંતુ એવી આગાહી કરવામાં આવી છે કે આગામી વર્ષોમાં આપણે ચીનને પણ પાછળ છોડી શકીશું. આના કારણે સર્જાયેલી ગંભીર પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને, દર વર્ષે વિશ્વ વસ્તી દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. લેખમાં, વધતી વસ્તીની અસર, વસ્તી નિયંત્રણ સંબંધિત તથ્યો અને વિશ્વ વસ્તી દિવસ ઉજવવાનું મહત્વ અને આ વર્ષની થીમ વિશે જાણો.
વિશ્વ વસ્તી દિવસનો ઇતિહાસ
વિશ્વ વસ્તી દિવસની શરૂઆત ૧૯૮૯માં સંયુક્ત રાષ્ટ્ર વિકાસ કાર્યક્રમ (UNDP) દ્વારા કરવામાં આવી હતી. ૧૧ જુલાઈ, ૧૯૮૭ના રોજ, વિશ્વની વસ્તી ૫ અબજ સુધી પહોંચી. તેને ‘પાંચ અબજ દિવસ’ તરીકે યાદ કરવામાં આવે છે. આ પ્રેરણાથી, ૧૧ જુલાઈ ૧૯૮૭ના રોજ વિશ્વ વસ્તી દિવસ ઉજવવાનું શરૂ થયું. ત્યારથી, વસ્તી વૃદ્ધિને કારણે થતી સમસ્યાઓ તરફ લોકોનું ધ્યાન દોરવા માટે દર વર્ષે ૧૧ જુલાઈના રોજ આ દિવસ ઉજવવામાં આવે છે.
વિશ્વ વસ્તી દિવસ ૨૦૨૫ ની થીમ શું છે?
વિશ્વ વસ્તી દિવસ ૨૦૨૫ ની થીમ “યુવાનોને ન્યાયી અને આશાસ્પદ વિશ્વમાં તેઓ ઇચ્છે છે તે પરિવાર બનાવવા માટે સશક્ત બનાવવી” છે. એટલે કે, યુવાનોને ન્યાયી અને આશાસ્પદ વિશ્વમાં તેઓ ઇચ્છે છે તે પરિવાર બનાવવા માટે સશક્ત બનાવવું પડશે.
વિશ્વ વસ્તી દિવસનું મહત્વ
કુટુંબ નિયોજન પ્રત્યે જાગૃતિ ફેલાવો.
મહિલાઓ અને યુવાનોના સ્વાસ્થ્ય અને શિક્ષણને પ્રાથમિકતા આપો.
વધતી વસ્તીની અસર પર નીતિ નિર્માતાઓ અને સામાન્ય લોકોનું ધ્યાન દોરો.
કુદરતી સંસાધનોની મર્યાદિતતા અને તેમનું સંરક્ષણ.
ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યો પ્રત્યે જાગૃતિ વધારવી.