વોશિંગ્ટન, 14 ફેબ્રુઆરી, ભારત અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સે નવી 10-વર્ષીય સંરક્ષણ ભાગીદારી પર હસ્તાક્ષર કરવા અને મુખ્ય શસ્ત્રોનું સહ-ઉત્પાદન ચાલુ રાખવાની મહત્વાકાંક્ષી યોજનાની જાહેરાત કરી.
રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે એવી પણ જાહેરાત કરી હતી કે અમેરિકા ભારતને લશ્કરી હાર્ડવેરનું વેચાણ વધારશે, જેમાં F-35 સ્ટીલ્થ ફાઇટર જેટનો સંભવિત પુરવઠો પણ સામેલ છે.
ગુરુવારે (ભારતીય સમય મુજબ શુક્રવાર) વ્હાઇટ હાઉસ, યુએસ રાષ્ટ્રપતિના સત્તાવાર કાર્યાલય અને નિવાસસ્થાને વ્યાપક વાટાઘાટો પછી, વડા પ્રધાન મોદી અને રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પે ઇન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્રમાં યુએસ અને ભારતીય દળોની વિદેશી તૈનાતીને ટેકો આપવા અને ટકાવી રાખવા માટે “નવા માર્ગો” ખોલવાનો નિર્ણય લીધો, જેમાં સુરક્ષા સાધનો અને ગુપ્ત માહિતીની વહેંચણીનો સમાવેશ થાય છે.
ભારતે અમેરિકા પાસેથી છ વધારાના ‘P-8I’ લાંબા અંતરના દરિયાઈ દેખરેખ અને સબમરીન વિરોધી યુદ્ધ વિમાન ખરીદવાની સત્તાવાર પુષ્ટિ કરી છે. ભારતીય નૌકાદળ પાસે પહેલાથી જ ૧૧ P-8I વિમાન છે.
બંને નેતાઓએ ભારતની સંરક્ષણ જરૂરિયાતોને ઝડપથી પૂર્ણ કરવા માટે આ વર્ષે ભારતમાં જેવલિન એન્ટી-ટેન્ક ગાઇડેડ મિસાઇલો અને સ્ટ્રાઇકર ઇન્ફન્ટ્રી આર્મર્ડ પર્સનલ કેરિયર્સ માટે નવી ખરીદી અને સહ-ઉત્પાદન વ્યવસ્થાને આગળ ધપાવવાની યોજનાઓની પણ જાહેરાત કરી.
ભારત-અમેરિકા સંરક્ષણ સંબંધોને વધારવાની મહત્વાકાંક્ષી યોજના વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (LAC) તેમજ હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં ચીનની વધતી લશ્કરી શક્તિની પૃષ્ઠભૂમિ સામે આવી છે.
મોદી અને ટ્રમ્પે ખરીદી પ્રણાલીમાં સુધારો કરવા અને સંરક્ષણ સામગ્રી અને સેવાઓના પારસ્પરિક પુરવઠાને સુનિશ્ચિત કરવા માટે ભારત-અમેરિકા પારસ્પરિક સંરક્ષણ ખરીદી (RDP) કરાર પર આ વર્ષે વાટાઘાટો શરૂ કરવાની પણ હાકલ કરી.
બંને નેતાઓએ અવકાશ, હવાઈ સંરક્ષણ, મિસાઇલ, દરિયાઈ સંરક્ષણ તકનીકોમાં સહયોગને વેગ આપવાનો સંકલ્પ કર્યો, જેમાં અમેરિકાએ ભારતને પાંચમી પેઢીના ફાઇટર એરક્રાફ્ટ (F-35) અને દરિયાઈ સિસ્ટમ્સ સપ્લાય કરવાની તેની નીતિની સમીક્ષા કરવાની જાહેરાત કરી.
મોદી સાથે સંયુક્ત પત્રકાર પરિષદમાં ટ્રમ્પે કહ્યું, “આ વર્ષથી, અમે ભારતને લશ્કરી વેચાણમાં અનેક અબજ ડોલરનો વધારો કરીશું.”
તેમણે કહ્યું, “અમે ભારતને F-35 સ્ટીલ્થ ફાઇટર એરક્રાફ્ટ પહોંચાડવાનો માર્ગ પણ સાફ કરી રહ્યા છીએ.”
F-35 ફાઇટર જેટ વિશ્વના સૌથી ઘાતક, ટકાઉ અને કનેક્ટેડ ફાઇટર જેટ તરીકે ઓળખાય છે.
એક પત્રકાર પરિષદમાં પૂછવામાં આવ્યું કે શું ભારત અમેરિકા પાસેથી F-35 ફાઇટર જેટ ખરીદવાની યોજના બનાવી રહ્યું છે, વિદેશ સચિવ વિક્રમ મિશ્રીએ કહ્યું કે તે હજુ પણ દરખાસ્તના તબક્કામાં છે.
તેમણે કહ્યું, “તે હજુ પણ દરખાસ્તના તબક્કામાં છે. પરંતુ મને નથી લાગતું કે આ સંદર્ભમાં ઔપચારિક પ્રક્રિયા હજુ શરૂ થઈ છે.
પોતાના સંબોધનમાં પ્રધાનમંત્રી મોદીએ કહ્યું કે ભારતની સંરક્ષણ તૈયારીઓમાં અમેરિકાની મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા છે.
મોદી અને ટ્રમ્પે ઇન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્રમાં ઉદ્યોગ ભાગીદારી અને ઉત્પાદન વધારવા માટે એક નવી પહેલ, ઓટોનોમસ સિસ્ટમ્સ ઇન્ડસ્ટ્રી એલાયન્સ (ASIA) ની પણ જાહેરાત કરી.
“બંને નેતાઓએ અદ્યતન તાલીમ, કવાયતો અને નવીનતમ તકનીકોનો સમાવેશ કરતી કામગીરી દ્વારા હવા, જમીન, સમુદ્ર, અવકાશ અને સાયબરસ્પેસ – તમામ ક્ષેત્રોમાં લશ્કરી સહયોગ વધારવાનો પણ સંકલ્પ કર્યો,” નિવેદનમાં જણાવાયું છે.