Shubhanshu Shukla Spacesuit Cost: ભારતીય અવકાશયાત્રી શુભાંશુ શુક્લાનું ડ્રેગન અવકાશયાન આજે અવકાશમાં જવા રવાના થયું અને તે કાલે આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક પહોંચશે. થોડા સમય પહેલા, ફ્લોરિડાના કેનેડી સ્પેસ સેન્ટરથી એક્સિઓમ મિશન 4 ઉડાન ભરી હતી. શુભાંશુ શુક્લાની સાથે, અમેરિકા, પોલેન્ડ અને હંગેરીના અવકાશયાત્રીઓ પણ આ અવકાશયાનમાં ગયા છે. આ મિશન ભારત માટે ઘણી રીતે ખાસ છે. વર્ષ 1984 માં, રાકેશ શર્મા રશિયન અવકાશયાન દ્વારા અવકાશમાં ગયા હતા. શુભાંશુ શુક્લા ISS માં જનારા ભારતના પ્રથમ અવકાશયાત્રી હશે. અવકાશયાત્રીઓ માટે ખાસ સુટ બનાવવામાં આવે છે જે ખૂબ મોંઘા હોય છે. જાણો તેમની કિંમત કેટલી છે અને તેમની વિશેષતાઓ શું છે…
અમેરિકાની અવકાશ એજન્સી NASA ના સ્પેસસુટની કિંમત 10 મિલિયન ડોલરથી 22 મિલિયન ડોલર સુધીની હોઈ શકે છે. આ કિંમત સૂટના મોડેલ અને તેમાં હાજર સુવિધાઓ પર આધાર રાખે છે. આ અવકાશના ખતરનાક વાતાવરણમાં અવકાશયાત્રીઓનું રક્ષણ કરે છે. NASA હવે xEMU સુટ બનાવી રહ્યું છે. આ એક સૂટની કિંમત લગભગ 1 અબજ ડોલર એટલે કે 8,355 કરોડ રૂપિયા છે. તે ખૂબ જ મોંઘુ છે કારણ કે તેમાં નવી ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. આ સૂટ લાંબા મિશન પર અવકાશયાત્રીઓને સુરક્ષિત રાખશે. 1974માં નાસાના એપોલો મિશનમાં ઉપયોગમાં લેવાયેલા સૂટની કિંમત 15 થી 22 મિલિયન ડોલર હતી. આજના સંદર્ભમાં, તેની કિંમત 83 થી 122 મિલિયન ડોલર છે.
ખાસ વાત શું છે
સ્પેસ સૂટની ખાસિયત એ છે કે તે ખૂબ જ ગરમ અને ઠંડા હવામાનમાં અવકાશયાત્રીનું રક્ષણ કરે છે. તે -150°C થી +120°C સુધીના તાપમાનમાં પણ કામ કરી શકે છે. તે અવકાશયાત્રીઓને કિરણોત્સર્ગ અને નાના પથ્થરોથી પણ રક્ષણ આપે છે. સૂટમાં ઓક્સિજન, તાપમાન નિયંત્રણ અને કાર્બન ડાયોક્સાઇડ દૂર કરવા માટેની સિસ્ટમ પણ છે. આ બધી બાબતો માટે ખાસ સામગ્રી અને ટેકનોલોજીની જરૂર પડે છે. એટલા માટે આ સુટ મોંઘા છે.
સ્પેસ સૂટ ખૂબ જ ખાસ છે. આ સ્પેસ સૂટ પોતે એક નાના સ્પેસ જહાજ તરીકે કામ કરે છે. એટલા માટે દરેક અવકાશયાત્રી તેને પહેરીને અવકાશમાં જાય છે. તેમાં કમ્પ્યુટર, એર કન્ડીશનીંગ, ઓક્સિજન, પીવાનું પાણી અને ઇનબિલ્ટ ટોઇલેટ પણ છે. આ બધી સુવિધાઓ અવકાશયાત્રીઓ માટે ખૂબ જ ઉપયોગી છે. આ જ કારણ છે કે આ સ્પેસ સૂટ આટલો મોંઘો છે. આ સુવિધાઓના કારણે જ અવકાશયાત્રીઓ કોઈપણ સમસ્યા વિના પોતાનું મિશન પૂર્ણ કરી શકે છે.
બેકઅપ વ્યવસ્થા
સ્પેસ સૂટમાં બેકઅપ વ્યવસ્થા પણ છે. તેનું બેકપેક અવકાશયાત્રીને ઓક્સિજન ગેસ પૂરો પાડવાનું કામ કરે છે. તે પંખાની મદદથી કાર્બન ડાયોક્સાઇડને પાછું ખેંચે છે. કટોકટીમાં, સ્પેસ સૂટનો બેકઅપ ખૂબ જ ઉપયોગી છે. સ્પેસ સૂટ અવકાશયાત્રીઓને ઘણા પ્રકારના જોખમોથી રક્ષણ આપે છે. અવકાશમાં, સ્પેસ સૂટ સૂર્યના હાનિકારક કિરણો તેમજ ત્યાંના વાતાવરણથી રક્ષણ પૂરું પાડે છે. અવકાશમાં તે ખૂબ જ ઠંડુ હોય છે, અને કેટલીક જગ્યાએ સીધા સૂર્યપ્રકાશના સંપર્કમાં આવવાથી તે ખૂબ જ ગરમ હોય છે. તાપમાનમાં ઘણો તફાવત હોય છે. સ્પેસ સૂટ આ બધા ફેરફારોથી ઘણું રક્ષણ આપે છે.