નવી દિલ્હી, 17 ફેબ્રુઆરી, ચૂંટણી કમિશનર જ્ઞાનેશ કુમારને સોમવારે નવા મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા. કાયદા મંત્રાલયે આ માહિતી આપી.
ચૂંટણી પંચના સભ્યોની નિમણૂક માટે નવા કાયદા હેઠળ નિયુક્ત થનારા કુમાર પ્રથમ મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર છે.
તેમનો કાર્યકાળ 26 જાન્યુઆરી, 2029 સુધી રહેશે, જેના થોડા દિવસો પછી ચૂંટણી પંચ આગામી લોકસભા ચૂંટણીનો સમયપત્રક જાહેર કરી શકે છે.
૧૯૮૯ બેચના હરિયાણા કેડરના ભારતીય વહીવટી સેવા (IAS) અધિકારી વિવેક જોશીને ચૂંટણી કમિશનર તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે.
જોશી (58) નો જન્મ 21 મે, 1966 ના રોજ થયો હતો અને તેઓ 2031 સુધી ચૂંટણી પંચમાં સેવા આપશે.
કાયદા મુજબ, મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર અથવા ચૂંટણી કમિશનર 65 વર્ષની ઉંમરે નિવૃત્ત થાય છે અથવા છ વર્ષ સુધી કમિશનમાં રહી શકે છે.
અગાઉ, સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સ (CBDT) ના અધ્યક્ષ તરીકે સેવા આપતા સુશીલ ચંદ્રાને ચૂંટણી કમિશનર તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા.
કમિશનમાં જોડાતા પહેલા, ચંદ્રાએ CBDTમાંથી રાજીનામું આપી દીધું હતું. હરિયાણાના ભૂતપૂર્વ મુખ્ય સચિવ જોશી જાન્યુઆરી 2019 થી કેન્દ્રીય પ્રતિનિયુક્તિ પર હતા.
૨૬મા મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર તરીકેના તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન, કુમાર આ વર્ષના અંતમાં બિહાર વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ અને ૨૦૨૬માં કેરળ, પુડુચેરી, તમિલનાડુ અને પશ્ચિમ બંગાળમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ માટે જવાબદાર રહેશે.
કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલયમાં તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં બંધારણની કલમ 370 ની કેટલીક જોગવાઈઓ રદ કર્યા પછી કુમારે નિર્ણયને લાગુ કરવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી હતી અને 15 માર્ચ, 2024 ના રોજ ચૂંટણી કમિશનર તરીકેનો કાર્યભાર સંભાળ્યો હતો.
કુમાર ૧૯૮૮ બેચના કેરળ કેડરના IAS અધિકારી છે.
કુમારે કાનપુર સ્થિત ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ટેકનોલોજી (IIT) માંથી સિવિલ એન્જિનિયરિંગમાં બી.ટેક કર્યું છે. એમ.એડ. પૂર્ણ કર્યા પછી તેમણે ICFAI ખાતે બિઝનેસ ફાઇનાન્સ અને HIID, હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટી, યુએસએ ખાતે પર્યાવરણીય અર્થશાસ્ત્રનો અભ્યાસ કર્યો.
તેમણે કેરળ સરકારમાં એર્નાકુલમના આસિસ્ટન્ટ કલેક્ટર, અડૂરના સબ-કલેક્ટર, કેરળ રાજ્ય વિકાસ નિગમના SC/ST માટે મેનેજિંગ ડિરેક્ટર, કોચીન કોર્પોરેશનના મ્યુનિસિપલ કમિશનર અને અન્ય પદો પર પણ સેવા આપી છે.
કેરળ સરકારના સચિવ તરીકે, કુમારે નાણાકીય સંસાધનો, ફાસ્ટ-ટ્રેક પ્રોજેક્ટ્સ અને જાહેર બાંધકામ વિભાગ જેવા વિવિધ વિભાગો સંભાળ્યા.
તેમને ભારત સરકારમાં બહોળો અનુભવ છે, તેમણે સંરક્ષણ મંત્રાલયમાં સંયુક્ત સચિવ, ગૃહ મંત્રાલયમાં સંયુક્ત સચિવ અને અધિક સચિવ, સંસદીય બાબતોના મંત્રાલયમાં સચિવ અને સહકાર મંત્રાલયમાં સચિવ તરીકે કામ કર્યું છે.