GST Reforms: સામાન્ય માણસને મોટી રાહત મળશે. GSTના બે સ્લેબ સાથે, જીવન અને આરોગ્ય વીમા પ્રીમિયમ, દવાઓ, ટૂથબ્રશ અને હેર ઓઇલ પર શૂન્ય કર લાગી શકે છે. નાની કાર, એસી, ટીવી અને ફ્રીજ પરના કર દર ઘટાડી શકાય છે. જોકે, તમાકુ અને સિગારેટ મોંઘા થશે.
પ્રસ્તાવિત GST 2.0 માળખા હેઠળ, સરકાર ગુડ્સ અને સર્વિસ ટેક્સના બે સ્લેબ એટલે કે 5 અને 18 ટકા GST લાવશે. વીમા પ્રીમિયમ પર GST 18% ને બદલે શૂન્ય અથવા 5% ના દાયરામાં આવી શકે છે. આનાથી સામાન્ય લોકો સહિત વરિષ્ઠ નાગરિકો અને વીમા કંપનીઓને ફાયદો થશે.
ખાદ્ય ચીજો, દવાઓ, તબીબી ઉપકરણો, સ્ટેશનરી, શૈક્ષણિક ઉત્પાદનો અને ટૂથબ્રશ અને હેર ઓઇલ સહિતની આવશ્યક વસ્તુઓ કાં તો કરમુક્ત હશે અથવા 5 ટકાના દાયરામાં આવશે. ટીવી, એસી અને રેફ્રિજરેટર જેવી વસ્તુઓ 28% ને બદલે 18% ની શ્રેણીમાં આવી શકે છે. સરકારે ઓટોમોબાઈલ, હસ્તકલા, કૃષિ ઉત્પાદનો, કાપડ અને ખાતરો પર પણ ખાસ ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું છે.
નાની કાર પરનો ટેક્સ 10% ઘટાડવામાં આવશે
નાની પેટ્રોલ અને ડીઝલ કાર પરનો ટેક્સ હાલના 28% થી ઘટાડીને 18% કરી શકાય છે. આનાથી હાઇબ્રિડ કાર અને ટુ-વ્હીલર્સને પણ ફાયદો થશે. તેના પર પણ ટેક્સ ઘટાડવાની યોજના છે. આનાથી કારનું વેચાણ 15 થી 20% વધી શકે છે.
ઉચ્ચ એન્જિન ક્ષમતા ધરાવતી કાર પર 40% કર
ઉચ્ચ એન્જિન ક્ષમતા ધરાવતી કાર પર હાલમાં 28% GST અને 22% સુધી વધારાની ડ્યુટી લાગે છે, જેનાથી કુલ કર 50% થાય છે. તે 40% સુધી ઘટી શકે છે. મોટી કાર પર કુલ કર 43%-50% જેટલો જ રાખવા માટે 40% ઉપરાંત કોઈ વધારાની ડ્યુટી લાદવી જોઈએ કે કેમ તે અંગે વિચારણા ચાલી રહી છે.
GST સુધારાનો ઉદ્દેશ્ય
GST સુધારાનો ઉદ્દેશ્ય છૂટક કિંમતો ઘટાડવાનો છે. સિમેન્ટ સસ્તું થઈ શકે છે. છૂટક માલ અને ચંપલ અને જૂતા પણ સસ્તા થવાની ધારણા છે.
ટ્રેક્ટર પર ૧૨% ને બદલે ૫% ટેક્સ
બ્રોકરેજ ફર્મ જેફરીઝ માને છે કે ટ્રેક્ટર પરનો હાલનો ૧૨% ટેક્સ ૫% સ્લેબમાં આવી શકે છે. એસી ૧૮% ટેક્સ સ્લેબમાં આવી શકે છે. ખાદ્ય પદાર્થો પર ૧૨% ને બદલે ૫% ટેક્સ લગાવી શકાય છે.
માંગમાં ૨.૪ લાખ કરોડનો વધારો
જીએસટી સુધારાની જાહેરાતથી માંગમાં ૨.૪ લાખ કરોડ રૂપિયાનો વધારો થવાની ધારણા છે. દરોમાં ઘટાડાથી ઓછી આવક ધરાવતા પરિવારો પરનો બોજ ઘટશે. મોર્ગન સ્ટેનલીએ જણાવ્યું હતું કે, છૂટક ફુગાવામાં ૦.૪૦%નો ઘટાડો થવાની ધારણા છે.
આ રીતે જીએસટીમાં ચાર સ્લેબનું યોગદાન
૫% સ્લેબ કુલ જીએસટી આવકમાં ૭% ફાળો આપે છે.
૧૮% સ્લેબ ૬૫% ફાળો આપે છે.
૧૨% સ્લેબ ૫% ફાળો આપે છે.
૨૮% સ્લેબ ૧૧% ફાળો આપે છે.
બે સ્લેબના અમલીકરણથી શું થશે?
બે સ્લેબ લાગુ થવાથી, ૧૨% સ્લેબમાં સમાવિષ્ટ ૯૯% વસ્તુઓ ૫% સ્લેબમાં અને બાકીની ૧૮% સ્લેબમાં આવશે. ૨૮% સ્લેબમાં સમાવિષ્ટ ૯૦ ટકા વસ્તુઓ અને સેવાઓ ૧૮ ટકા સ્લેબમાં આવશે. ફક્ત ૫-૭ વસ્તુઓ ૪૦% દરમાં રહેશે. સરેરાશ માસિક GST કલેક્શન ૨૦૨૧-૨૨માં રૂ. ૧.૫૧ લાખ કરોડથી વધીને ૨૦૨૪-૨૫માં રૂ. ૧.૮૪ લાખ કરોડ થયું છે.
નમકીન, પરાઠા અને કેક પરના વિવાદો સમાપ્ત થશે
સરળ સ્લેબ માળખાથી નમકીન, પરાઠા, બન અને કેક જેવી વસ્તુઓ પર વર્ગીકરણ વિવાદોનો અંત આવશે. અગાઉ, ઘટકોના આધારે આ પર અલગ અલગ કર દર લાગુ પડતા હતા. હીરા અને કિંમતી પથ્થરો પર ૦.૨૫ ટકા અને ઝવેરાત પર ત્રણ ટકા જેવા ખાસ દર ચાલુ રહેશે.