Shubhanshu Shukla space mission cost: ભારતીય અવકાશયાત્રી શુભાંશુ શુક્લાને લઈને નાસાનું એક મિશન આજે અવકાશ માટે રવાના થયું. તે કાલે આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક સાથે જોડાશે. 41 વર્ષ પછી, એક ભારતીયને અવકાશમાં જવાની તક મળી છે. આ મિશનને ISROના ગગનયાન મિશન માટે પણ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. ગ્રુપ કેપ્ટન શુભાંશુ શુક્લાને આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક પર મોકલવાના મિશનનું નામ Axiom-4 છે અને તેનો ખર્ચ લગભગ 548 કરોડ રૂપિયા હોવાનો અંદાજ છે. અવકાશ વિભાગ (DoS) અનુસાર, આ સમગ્ર પ્રોજેક્ટનો અંદાજિત ખર્ચ 715 કરોડ રૂપિયા હતો.
ડિસેમ્બર 2024 સુધીમાં 413 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ થઈ ચૂક્યા હતા. આ ઉપરાંત, બીજા 135 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ થવાનો અંદાજ હતો. આ રીતે, આ મિશન પર કુલ ખર્ચ 548 કરોડ રૂપિયા એટલે કે લગભગ 64 મિલિયન ડોલર થવાનો અંદાજ છે. જોકે, ISRO, Axiom અને NASA એ આ મિશનના ખર્ચ અંગે કોઈ સત્તાવાર માહિતી આપી નથી. આ આંકડા અવકાશ વિભાગના વાર્ષિક બજેટમાંથી પ્રાપ્ત થયા છે. માર્ચ 2026 ના અંત સુધીમાં વિભાગ પાસે 168 કરોડ રૂપિયા બાકી રહેવાની ધારણા છે.
14 દિવસનું મિશન
Axiom-4 મિશન Axiom સ્પેસ દ્વારા ચલાવવામાં આવી રહ્યું છે. તે ISRO અને NASA નો સંયુક્ત પ્રયાસ છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય ISS માં એક ભારતીયને મોકલવાનો હતો. પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ 2023 માં અમેરિકાની તેમની મુલાકાત દરમિયાન આ જાહેરાત કરી હતી. ISRO ના હ્યુમન સ્પેસ ફ્લાઇટ સેન્ટર (HSFC) અને NASA એ આ મિશન પૂર્ણ કરવા માટે એક કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. તેને સ્પેસ ફ્લાઇટ એગ્રીમેન્ટ (SFA) કહેવામાં આવે છે. આ અંતર્ગત, NASA એ Axiom સ્પેસને સેવા પ્રદાતા તરીકે પસંદ કર્યું છે. બાદમાં ISRO અને Axiom એ પણ એક કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા.
નેશનલ મિશન અસાઇનમેન્ટ બોર્ડે આ મિશન માટે ગ્રુપ કેપ્ટન શુક્લાને ચીફ તરીકે અને ગ્રુપ કેપ્ટન પ્રશાંત બાલકૃષ્ણન નાયરને બેકઅપ તરીકે પસંદ કર્યા હતા. આ મિશન 14 દિવસનું રહેશે. તેનો ધ્યેય વાણિજ્યિક અવકાશ પ્રવૃત્તિઓને પ્રોત્સાહન આપવાનો અને STEM (વિજ્ઞાન, ટેકનોલોજી, એન્જિનિયરિંગ અને ગણિત) શિક્ષણને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. શુક્લા માઇક્રોગ્રેવિટી (અવકાશમાં વજનહીનતા) માં વૈજ્ઞાનિક પ્રયોગો કરશે.