Gas formation in stomach: ખાધા પછી પેટમાં ગેસ બનવો અને પેટનું ફૂલવું એ એક ખૂબ જ સામાન્ય સમસ્યા છે, જેનો સામનો લગભગ દરેકને ક્યારેક ને ક્યારેક કરવો પડે છે. ઘણીવાર આપણે માનીએ છીએ કે આ સમસ્યા ફક્ત જંક ફૂડ અથવા બિનઆરોગ્યપ્રદ ખાવાથી થાય છે. જો કે, આ સંપૂર્ણપણે સાચું નથી. પ્રખ્યાત ગેસ્ટ્રોએન્ટેરોલોજિસ્ટ અને લીવર નિષ્ણાત ડૉ. સૌરભ સેઠીએ તેમના ઇન્સ્ટાગ્રામ વિડીયોમાં આ સમસ્યા પાછળના ત્રણ મુખ્ય કારણો જણાવ્યા છે.
એઈમ્સ, હાર્વર્ડ અને સ્ટેનફોર્ડ જેવી પ્રતિષ્ઠિત સંસ્થાઓમાંથી તાલીમ પામેલા ડૉ. સેઠીના મતે, પેટમાં ગેસ બનવાનું કારણ ફક્ત આપણો આહાર જ નહીં, પરંતુ કેટલીક સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત પરિસ્થિતિઓ પણ છે. આ કારણોને સમજવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે જેથી આ સમસ્યાનો યોગ્ય રીતે સામનો કરી શકાય. ચાલો આ લેખમાં જાણીએ કે ડૉ. સેઠીએ કયા ત્રણ મુખ્ય કારણોનો ઉલ્લેખ કર્યો છે.
ખોરાક
ડૉ. સેઠીના મતે, પેટમાં ગેસ બનવાનું પહેલું કારણ આપણો ખોરાક છે. તેઓ સમજાવે છે કે અમુક પ્રકારના કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ, જેમ કે લેક્ટોઝ (દૂધમાં), ફ્રુક્ટોઝ (ફળોમાં), ફ્રુક્ટન્સ (ઘઉં અને અન્ય અનાજમાં) અને સોર્બિટોલ (ઘણા ફળોમાં), આપણા પાચનતંત્રમાં સંપૂર્ણ રીતે પચતા નથી.
આ અપચો ન કરી શકાય તેવા કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ આંતરડામાં પહોંચે છે અને આથો આવવા લાગે છે, જેનાથી ગેસ ઉત્પન્ન થાય છે અને પેટ ફૂલી જાય છે. આનો અર્થ એ છે કે ક્યારેક પેટ ફૂલી જવાનું કારણ ફક્ત જંક ફૂડ જ નહીં, પણ સ્વસ્થ આહાર પણ હોઈ શકે છે, ખાસ કરીને જો તમારું શરીર આ કાર્બોહાઇડ્રેટ્સને પચાવવામાં અસમર્થ હોય.
IBS અથવા ફંક્શનલ ડિસપેપ્સિયા
પેટમાં ગેસનું બીજું મુખ્ય કારણ IBS અથવા ફંક્શનલ ડિસપેપ્સિયા જેવી પરિસ્થિતિઓ હોઈ શકે છે. IBS એ એક ક્રોનિક રોગ છે જે મોટા આંતરડાને અસર કરે છે, જેના કારણે પેટમાં ખેંચાણ, દુખાવો, પેટ ફૂલવું અને ગેસની સમસ્યાઓ થાય છે. બીજી બાજુ, ફંક્શનલ ડિસપેપ્સિયા પેટના ઉપરના ભાગમાં દુખાવો અને અસ્વસ્થતાનું કારણ બને છે.
આ બંને સ્થિતિમાં, પાચનતંત્રની ગતિ અસામાન્ય બની જાય છે, જેના કારણે પેટ અથવા આંતરડામાં ગેસ ફસાઈ જાય છે, અને પેટ ફૂલેલું લાગે છે.
કબજિયાત
લોકો ઘણીવાર કબજિયાતને સામાન્ય સમસ્યા માને છે, પરંતુ તે પેટમાં ગેસ બનવાનું એક મુખ્ય કારણ છે. ડૉ. સેઠીના મતે, જ્યારે કબજિયાત થાય છે, ત્યારે મળ ખૂબ લાંબા સમય સુધી આંતરડામાં સ્થિર રહે છે. આ સમય દરમિયાન, આંતરડામાં હાજર બેક્ટેરિયા તે મળને આથો આપતા રહે છે, જે વધુ ગેસ ઉત્પન્ન કરે છે.
આ સ્થિર ગેસ અને મળના દબાણને કારણે પેટ ફૂલેલું લાગે છે અને દુખાવો પણ થઈ શકે છે.
શું કરવું?
આ ત્રણ મુખ્ય કારણોને સમજીને જ આપણે ગેસ અને પેટ ફૂલવાની સમસ્યાનો સામનો કરી શકીએ છીએ. જો તમને સતત આ સમસ્યા થઈ રહી છે, તો તમારા આહાર પર ધ્યાન આપો અને એવા ખોરાક ઓળખો જે તમને અનુકૂળ નથી. તમારી જીવનશૈલીમાં પણ સુધારો કરો જેથી કબજિયાત ન થાય. જો સમસ્યા ચાલુ રહે, તો તાત્કાલિક ડૉક્ટરની સલાહ લો, કારણ કે તે આંતરિક રોગની નિશાની હોઈ શકે છે.