Expired medicines for children: બાળકો માટે જૂની અને એક્સપાયર્ડ દવાઓના જોખમ અને સલામત ઉપયોગની રીત

Arati Parmar
By Arati Parmar 3 Min Read

Expired medicines for children: ઘણી માતાઓ માટે તેમના બાળકોની જૂની દવાઓ રાખવી સામાન્ય છે, જેથી તેઓ આગલી વખતે જરૂર પડે ત્યારે તેનો ઉપયોગ કરી શકે. જોકે, આ આદત તેમના બાળકોના સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ ખતરનાક બની શકે છે. ડૉક્ટરના મતે, દવાની એક્સપાયરી ડેટ અને તેનો ઉપયોગ કરવાની પદ્ધતિ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. જૂની અથવા એક્સપાયરી ડેટ દવાઓ બાળકના શરીર ખરાબ અસર કરી શકે છે, ખાસ કરીને સીરપ, જેની એક્સપાયરી ડેટ ખોલ્યા પછી નોંધપાત્ર રીતે ઓછી થઈ જાય છે. તેથી જો તમે તમારા બાળકના સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખવા માંગતા હો, તો એ જાણવું મહત્વપૂર્ણ છે કે તમારે જૂની દવાઓનો ફરીથી ઉપયોગ કેમ ન કરવો જોઈએ અને તેનો ઉપયોગ કરવાની યોગ્ય રીત.

બોટલ ખોલ્યા પછી સિરપની એક્સપાયરી ડેટ બદલાય

ડૉક્ટર સમજાવે છે કે દરેક સિરપની બોટલ પર એક એક્સપાયરી ડેટ હોય છે, પરંતુ આ એક્સપાયરી ડેટ ફક્ત સીલબંધ બોટલો પર જ લાગુ પડે છે. એકવાર ખોલ્યા પછી સિરપની ગુણવત્તા ધીમે ધીમે ઘટતી જાય છે. તેથી એકવાર ખોલ્યા પછી થોડા દિવસોમાં તેનો ઉપયોગ કરવો શ્રેષ્ઠ છે. ઉદાહરણ તરીકે, એમોક્સિસિલિન સીરપ ખોલ્યા પછી ફક્ત 7 દિવસ માટે જ વાપરી શકાય છે. જો કે, સામાન્ય તાવ અને ઉધરસની દવાઓ, જેમ કે કફ સિરપ, ખોલ્યા પછી એક મહિનાથી વધુ સમય સુધી સંગ્રહિત ન કરવી જોઈએ.

એક્સપાયર થયેલી સિરપની હાનિકારક અસરો

જૂની કે એક્સપાયર થયેલી દવા શરૂઆતમાં આપવાથી દવા તેની અસરકારકતા ગુમાવે છે, એટલે કે બાળક સ્વસ્થ નહીં થાય. ડોકટરો કહે છે કે આવી દવાઓ બાળકોમાં ઉલ્ટી, ઝાડા, એલર્જી અથવા ત્વચા પર ફોલ્લીઓ પેદા કરી શકે છે. ક્યારેક તે લીવર અને કિડની પર પણ ખરાબ અસર કરી શકે છે. જો દવા એન્ટિબાયોટિક હોય તો તેનો દુરુપયોગ એન્ટિબાયોટિક પ્રતિરોધ (રેજિસ્ટેન્ટ) તરફ દોરી શકે છે, જે ભવિષ્યમાં કોઈપણ બીમારીની સારવારમાં મુશ્કેલી વધારી શકે છે.

બાળકોને દવા આપવાની યોગ્ય રીત

ડોક્ટરો સલાહ આપે છે કે જ્યારે પણ તમે નવી દવા ખોલો છો, ત્યારે બોટલ પર હંમેશા “ઓપનિંગ ડેટ” લખો જેથી ખબ રહે છે કે તેનો ઉપયોગ કયાં સુધી સુરક્ષિત છે. દવાઓ હંમેશા બાળકોની પહોંચથી દૂર અને ઠંડી, સૂકી જગ્યાએ સંગ્રહિત કરો. બીજો મહત્વનો મુદ્દો એ છે કે જો એક બાળક માટે સિરપ લખેલી હોય છે, તો તેને ક્યારેય બીજા બાળકને ન આપો, કારણ કે દરેક બાળકની બીમારી અને શરીરની જરૂરિયાતો અલગ અલગ હોય છે. સૌથી અગત્યનું ડૉક્ટરની સલાહ લીધા વિના ક્યારેય કોઈ પણ બીમારી માટે જૂની દવા ન આપો. નવી સમસ્યા માટે  બાળકને યોગ્ય દવા પહેલા આપતા હંમેશા ડૉક્ટરની સલાહ લો.

Share This Article