russia ukraine peace deal : અમેરિકાના અલાસ્કામાં રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પ અને રશિયન રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન વચ્ચેની મુલાકાત પછી, હવે પરિસ્થિતિ એવી લાગે છે કે જો યુક્રેન શાંતિ કરાર પર હસ્તાક્ષર કરે છે, તો પણ તેને નુકસાન થશે અને જો તે નહીં કરે તો અમેરિકા જેવા મહત્વપૂર્ણ સાથીને ગુમાવવાનો ભય છે. ઝેલેન્સકી શાંતિ કરારની શક્યતાઓથી ખુશ હોઈ શકે છે, પરંતુ નિષ્ણાતો માને છે કે યુક્રેન પાસે હવે ઘણા વિકલ્પો બાકી નથી અને શાંતિ કરાર પછી પણ યુક્રેન નુકસાનમાં રહેશે.
સોમવારે વ્હાઇટ હાઉસ ખાતે યોજાનારી મહત્વપૂર્ણ બેઠક
યુક્રેનના રાષ્ટ્રપતિ વોલોડીમીર ઝેલેન્સકી સોમવારે વ્હાઇટ હાઉસ ખાતે રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પને મળશે. આ બેઠક માટે ઘણા યુરોપિયન દેશોના નેતાઓ પણ અમેરિકા પહોંચી રહ્યા છે. રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પના ખાસ સલાહકાર સ્ટીવ વિટકોફે દાવો કર્યો છે કે ટ્રમ્પ અને પુતિન વચ્ચેની બેઠકમાં યુક્રેનને સુરક્ષા ગેરંટી આપવા માટે કરાર થયો છે. આ અંતર્ગત, યુક્રેનને નાટોની કલમ 5 હેઠળ સુરક્ષા ગેરંટી મળશે. સોશિયલ મીડિયા પર શેર કરેલી પોસ્ટમાં ઝેલેન્સકીએ સુરક્ષા ગેરંટી મળવા પર ખુશી વ્યક્ત કરી હતી, પરંતુ યુક્રેન નાટોનું સભ્ય બનશે કે નહીં તે હજુ સુધી સ્પષ્ટ નથી. નોંધનીય છે કે યુક્રેન માત્ર નાટોનું સભ્ય બનવા માટે રશિયા સાથે યુદ્ધ લડ્યું હતું અને આટલા વર્ષોની લડાઈ પછી પણ યુક્રેનનું નાટોમાં જોડાવાનું નિશ્ચિત નથી.
ટ્રમ્પે ટ્રુથ સોશિયલ પર લખ્યું હતું કે, ‘યુક્રેનના રાષ્ટ્રપતિ ઝેલેન્સકી ઇચ્છે તો રશિયા સાથે યુદ્ધ તાત્કાલિક સમાપ્ત કરી શકે છે અથવા તેઓ લડાઈ ચાલુ રાખી શકે છે. યાદ રાખો કે તે કેવી રીતે શરૂ થયું હતું. ઓબામા દ્વારા આપવામાં આવેલ ક્રિમીઆ પાછું આપવામાં આવશે નહીં અને યુક્રેન માટે નાટોમાં જોડાવાનું શક્ય નથી. કેટલીક બાબતો ક્યારેય બદલાતી નથી!’ એટલું જ નહીં, રશિયાએ સુરક્ષા ગેરંટીની પણ માંગ કરી છે. રશિયાએ કહ્યું છે કે જો યુક્રેનને સુરક્ષા ગેરંટી આપવામાં આવી રહી છે, તો પશ્ચિમી દેશોએ પણ રશિયાને સુરક્ષા ગેરંટી આપવી જોઈએ.
યુક્રેનને મોટો વિસ્તાર ગુમાવવો પડી શકે છે
અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ પહેલાથી જ સંકેત આપી ચૂક્યા છે કે રશિયા સાથે શાંતિ કરાર માટે યુક્રેનને ક્રિમીઆ પરનો પોતાનો દાવો છોડી દેવો પડશે. ફ્રાન્સના રાષ્ટ્રપતિ ઇમેન્યુઅલ મેક્રોને પણ સ્પષ્ટપણે કહ્યું છે કે શાંતિ કરાર માટે યુક્રેનને ગુમાવેલા વિસ્તારો છોડવા પડશે. જોકે, યુક્રેનિયન રાષ્ટ્રપતિએ સ્પષ્ટ કરી દીધું છે કે તેઓ તેમના કોઈપણ ક્ષેત્ર પર પોતાનો દાવો છોડશે નહીં. પરંતુ ટ્રમ્પ અને અન્ય યુરોપિયન નેતાઓ યુક્રેન પર દબાણ લાવી શકે છે. જો આવું થાય, તો યુક્રેનને તેના પ્રદેશનો મોટો ભાગ ગુમાવવો પડી શકે છે અને રશિયાને જે જોઈએ છે તે મળશે. રશિયાએ યુક્રેનનો લગભગ 20 ટકા ભાગ કબજે કરી લીધો છે.
અહીં, રશિયન રાષ્ટ્રપતિ પુતિનની વ્યૂહાત્મક કુશળતાની પણ પ્રશંસા કરવી પડે છે કે તેમણે અલાસ્કા બેઠકમાં રશિયાનો પક્ષ એવી રીતે રજૂ કર્યો કે યુએસ રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પ પણ સ્તબ્ધ રહી ગયા. ટ્રમ્પે રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ રોકવાનું વચન આપ્યું હતું. આવી સ્થિતિમાં, ટ્રમ્પ પર યુદ્ધ રોકવાનું પણ દબાણ છે અને આ દબાણ વાટાઘાટોના ટેબલ પર યુક્રેનને સીધું નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.