UNAIDS AIDS death warning: આ વર્ષની શરૂઆતમાં, HIV/AIDS સામેની વૈશ્વિક લડાઈને મોટો ફટકો પડ્યો જ્યારે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સે HIV નિવારણ અને સારવાર કાર્યક્રમો માટે વિદેશી સહાય ભંડોળ બંધ કરવાનો નિર્ણય લીધો. આ પગલાથી આંતરરાષ્ટ્રીય આરોગ્ય સમુદાયમાં ખળભળાટ મચી ગયો છે, આરોગ્ય નિષ્ણાતો કહે છે કે જો આ દિશા પર ટૂંક સમયમાં પુનર્વિચાર કરવામાં નહીં આવે, તો આ રોગચાળો ફરી શરૂ થવાની સંભાવના છે.
આ વિષય પર, સંયુક્ત રાષ્ટ્ર હવે કહે છે કે જો HIV કાર્યક્રમો માટે યુએસ ભંડોળની ભરપાઈ કરવામાં નહીં આવે, તો 2029 સુધીમાં લાખો વધુ લોકો મૃત્યુ પામી શકે છે.
છેલ્લા છ મહિનામાં, યુએસના નિર્ણયથી આરોગ્યને પ્રણાલીગત ફટકો પડ્યો છે, જેના વિશે યુએન અધિકારીઓએ ચેતવણી આપી છે. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે જો આ નાણાંની ભરપાઈ કરવામાં નહીં આવે, તો નિષ્ણાતોએ કહ્યું કે વર્ષ 2029 સુધીમાં, 4 મિલિયનથી વધુ એઇડ્સ સંબંધિત મૃત્યુ અને 6 મિલિયનથી વધુ HIV ચેપના કેસ વધી શકે છે.
અમેરિકાના એક નિર્ણયે સિસ્ટમ બગાડી નાખી છે
UNAIDS એ ગુરુવારે જાહેર કરેલા એક અહેવાલમાં જણાવ્યું હતું કે, ભંડોળના અભાવે પુરવઠા શૃંખલાઓ અસ્થિર કરી દીધી છે, આરોગ્ય સુવિધાઓ બંધ કરી દીધી છે, હજારો આરોગ્ય ક્લિનિક્સ સ્ટાફ વિના રહી ગયા છે, નિવારણ કાર્યક્રમોમાં અવરોધ ઉભો થયો છે, HIV પરીક્ષણના પ્રયાસોમાં વિક્ષેપ પડ્યો છે અને ઘણી સમુદાય સંસ્થાઓને તેમની HIV પ્રવૃત્તિઓ ઘટાડવા અથવા બંધ કરવાની ફરજ પડી છે. આ ગંભીર ચિંતાનો વિષય છે.
દાયકાઓની પ્રગતિ વ્યર્થ જશે
UNAIDS એ એમ પણ કહ્યું હતું કે તેને ડર છે કે અન્ય મુખ્ય દાતાઓ પણ તેમનો ટેકો ઘટાડી શકે છે, જે વિશ્વભરમાં AIDS સામે દાયકાઓની પ્રગતિને પૂર્વવત્ કરી શકે છે.
2025 સુધીમાં વૈશ્વિક HIV પ્રતિભાવ માટે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સે 4 બિલિયન ડોલરનું વચન આપ્યું હતું તે જાન્યુઆરીમાં લગભગ રાતોરાત ગાયબ થઈ ગયું જ્યારે યુએસ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે તમામ વિદેશી સહાય સ્થગિત કરવાનો આદેશ આપ્યો અને બાદમાં યુએસ AID એજન્સીને બંધ કરવાનો નિર્ણય લીધો.
નિષ્ણાતોએ ચિંતા વ્યક્ત કરી
યુએસમાં લિવરપૂલ યુનિવર્સિટીના HIV નિષ્ણાત એન્ડ્રુ હિલે જણાવ્યું હતું કે ટ્રમ્પને તેમની ઇચ્છા મુજબ યુએસ નાણાં ખર્ચવાનો અધિકાર છે, કોઈપણ જવાબદાર સરકાર અગાઉથી ચેતવણી આપશે જેથી દેશ યોજનાઓ બનાવી શકે, ક્લિનિક્સ રાતોરાત બંધ થાય ત્યારે દર્દીઓને ફસાયેલા રહેવાને બદલે.
આ યોજના 2003 માં શરૂ કરવામાં આવી હતી
નોંધનીય છે કે યુએસ રાષ્ટ્રપતિની એઇડ્સ રાહત માટે કટોકટી યોજના અથવા PEPFAR 2003 માં યુએસ રાષ્ટ્રપતિ જ્યોર્જ ડબલ્યુ. બુશ દ્વારા શરૂ કરવામાં આવી હતી, જે કોઈપણ દેશ દ્વારા એક જ રોગ પર કેન્દ્રિત કરવામાં આવેલી સૌથી મોટી પ્રતિબદ્ધતા હતી.
UNAIDS ના અંદાજ મુજબ, 2024 માં વિશ્વભરમાં લગભગ 6.30 લાખ એઇડ્સ સંબંધિત મૃત્યુ થયા હતા. યુએસ ભંડોળમાં કાપ મૂક્યા પછી, નિષ્ણાતોને ડર છે કે આગામી દિવસોમાં HIV-AIDS ના કેસ અને મૃત્યુ ફરી વધી શકે છે.