Vitamin C Deficiency Symptoms: શું તમને સવારે ઉઠતાની સાથે જ થાક લાગે છે, દિવસભર સુસ્તી લાગે છે, નાની નાની બાબતોમાં ચીડ આવે છે, અને ક્યારેક બ્રશ કરતી વખતે તમારા પેઢામાંથી લોહી નીકળે છે? જો આ પ્રશ્નોના જવાબ ‘હા’ હોય, તો તમારે સાવધ રહેવાની જરૂર છે, કારણ કે આ કોઈ સામાન્ય લક્ષણ નથી. તેના બદલે, તે તમારા શરીરમાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ પોષક તત્વોની ઉણપનો સંકેત હોઈ શકે છે. ઘણીવાર આપણે આ લક્ષણોને નાના ગણીને અવગણીએ છીએ, પરંતુ આ સંકેતો સૂચવે છે કે તમારા શરીરમાં વિટામિન-સીની ઉણપ છે.
વિટામિન સી એકંદર સ્વાસ્થ્યને સ્વસ્થ રાખવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. શરીરમાં વિટામિન સીની ઉણપને કારણે ઘણા લક્ષણો હોય છે, જેના વિશે બહુ ઓછા લોકો જાણે છે. તો ચાલો આ લેખમાં વિટામિન સી વિશે વિગતવાર જાણીએ, તેમજ તેની ઉણપને કારણે કયા લક્ષણો જોવા મળે છે?
પેઢામાંથી લોહી નીકળવાનું મુખ્ય કારણ
વિટામિન સીને એસ્કોર્બિક એસિડ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. વિટામિન સી આપણા શરીર માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ એન્ટીઑકિસડન્ટ છે. તે ફક્ત રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવા પૂરતું મર્યાદિત નથી, પરંતુ તે શરીરમાં કોલેજન ઉત્પન્ન કરવામાં પણ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. કોલેજન એક પ્રોટીન છે જે આપણી ત્વચા, હાડકાં, રક્તવાહિનીઓ અને પેઢાંને મજબૂત રાખવા માટે જરૂરી છે.
જ્યારે શરીરમાં વિટામિન સીની ઉણપ હોય છે, ત્યારે કોલેજનનું ઉત્પાદન પ્રભાવિત થાય છે, જેના કારણે પેઢાં નબળા પડી જાય છે અને લોહી નીકળવાનું શરૂ થાય છે. આ ઉપરાંત, વિટામિન સી આયર્નને શોષવામાં પણ મદદ કરે છે, અને તેની ઉણપ શરીરમાં આયર્નની ઉણપ (એનિમિયા)નું કારણ બની શકે છે, જે થાક અને નબળાઈનું મુખ્ય કારણ છે.
વિટામિન સીની ઉણપના અન્ય લક્ષણો
પેઢામાંથી રક્તસ્ત્રાવ, થાક અને ચીડિયાપણું ઉપરાંત, વિટામિન સીની ઉણપના અન્ય ઘણા લક્ષણો હોઈ શકે છે, જેના પર ધ્યાન આપવાની જરૂર છે-
ઘાયલ અથવા કાપવામાં આવે ત્યારે ઘાવ ધીમા રૂઝાય છે.
ત્વચા શુષ્ક અને નિર્જીવ દેખાય છે, વાળ ખરવા લાગે છે.
સામાન્ય ઇજાઓ સાથે પણ ત્વચા પર વાદળી નિશાન.
ખાસ કરીને સાંધામાં દુખાવો અને સોજો અનુભવવો.
વારંવાર શરદી, ફ્લૂ અથવા અન્ય ચેપ.
કેટલાક ગંભીર કિસ્સાઓમાં, ભૂખ ન લાગવી અને કોઈ કારણ વગર વજન ઘટવાની ફરિયાદો હોઈ શકે છે.
ઉણપના કારણો
વિટામિન સીની ઉણપનું મુખ્ય કારણ ખોરાકમાં પૂરતા પ્રમાણમાં તાજા ફળો અને શાકભાજીનું સેવન ન કરવું છે. વિટામિન સી ગરમી પ્રત્યે સંવેદનશીલ હોય છે, તેથી ખોરાકને વધુ પડતો રાંધવાથી પણ તેનું પ્રમાણ ઘટી શકે છે.
નિવારણ પદ્ધતિઓ
વિટામિન સીની ઉણપથી બચવા માટે, તમારા રોજિંદા આહારમાં આ વિટામિનથી ભરપૂર વસ્તુઓનો સમાવેશ કરવો સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે. આ માટે, તમારા આહારમાં નિયમિતપણે નારંગી, લીંબુ, આમળા, જામફળ, કીવી, કેપ્સિકમ, ટામેટા, બ્રોકોલી અને સ્ટ્રોબેરી જેવા ફળો અને શાકભાજી લો. આ વસ્તુઓ તાજી ખાવી શ્રેષ્ઠ છે. ઉપરાંત, શાકભાજીને વધુ સમય સુધી ન રાંધો, કારણ કે વધુ ગરમી વિટામિન સીનો નાશ કરી શકે છે. ઓછી રસોઈ કરવાથી અથવા કાચી ખાવાથી તમને સંપૂર્ણ પોષણ મળશે. જો તમને પેઢામાંથી સતત રક્તસ્ત્રાવ, અતિશય થાક, ચીડિયાપણું અથવા વિટામિન સીની ઉણપના અન્ય લક્ષણોનો અનુભવ થઈ રહ્યો હોય, તો તાત્કાલિક ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો.